درد مرتبط با سرطان در اکثر بیماران مهارپذیر است، ولی اغلب درمان نمی‌شود. این مختصر، حاوی توضیحاتی درباره استفاده از داروها، روش‌های فیزیکی و مداخلات روحی است.
نگاه اجمالی
درد سرطان در بیش‌تر بیماران مبتلا به سرطان یا افرادی با سابقه سرطان به‌طور مؤثری مهارپذیر است. با وجود اینکه همیشه درد سرطان را نمی‌توان كاملاً تسکین داد، ولی روش‌های درمانی درد را در بیش‌تر بیماران کاهش می‌دهند.
مهار درد کیفیت زندگی بیمار را در تمام مراحل بیماری بهبود می‌بخشد. در مهار درد سرطان انعطاف پذیری اهمیت زیادی دارد. با توجه به اینکه بیماران از لحاظ تشخیص و سطح بیماری، واکنش به درد و درمان، و علایق فردی متفاوت‌اند، مهار درد سرطان در مورد هر بیمار باید به‌صورت خاص و فردی انجام شود؛ بیماران، خانواده و پزشکان آنها باید به‌طور هماهنگ برای مهار مؤثر درد بیمار کار کنند.
تشخیص
گزارش شخصی بیمار
معاینات بدنی
تشخیص پیامدهای مهار درد
برای درمان باید درد آن را اندازه‌گیری کرد. بیمار و پزشک باید مقادیر متفاوت درد را، در فواصل منظم، پس از شروع درمان سرطان، پس از هر گزارش جدید از درد و بعد از شروع هر نوع روش درمانی برای تسکین درد، اندازه‌گیری كنند؛ باید علت درد شناسایی و به سرعت درمان شود.
گزارش شخصی بیمار (Patient self-report)
جهت کمک به پزشکان در تعیین نوع و میزان درد، بیماران سرطانی می‌توانند محل و شدت درد، عوامل تشدید یا کاهش درد و اهداف خود را برای مهار درد شرح دهند.
در صورتی‌که بیمار به دلیل مشکلاتی نظیر اختلالات گفتاری، زبانی یا فکری نمی‌تواند به‌درستی صحبت کند، اعضای خانواده یا فردی که مراقبت از بیمار را به عهده دارد می‌توانند گزارش را ارائه دهند.
پزشک باید به بیمار کمک کند که این موارد را توضیح دهد:
- درد: بیمار از درد خود توضیحاتی ارائه می‌دهد؛ مثلاً اینكه چه زمانی شروع شده است، چه مدت طول می‌کشد، آیا در زمان خاصی از روز یا شب این درد تشدید می‌شود.
- محل: بیمار دقیقاً محلی از بدنش را که درد دارد نشان می‌دهد و یا روی تصویری از بدن محل درد را مشخص می‌کند و در صورتی‌كه درد از بخشی از بدن به قسمتی دیگر منتشر می‌شود، مسیر حرکت درد را با پزشک در میان می‌گذارد.
- الگو: بیمار در صورتی‌که تغییری در محل درد، زمان وقوع یا مدت ادامه آن وجود داشت توضیحاتی می‌دهد و در صورت احساس دردی جدید آن را توصیف می‌کند.
- شدت درد: بیمار شدت و ضعف درد خود را به‌طور روزانه یادداشت می‌کند.
- عوامل تشدیدکننده یا تسکین‌دهنده: بیمار عواملی که درد را کاهش یا افزایش می‌دهد شناسایی می‌کند. علاوه بر این، بیمار علائمی که بیش‌ترین مزاحمت را برای او ایجاد می‌کنند مشخص می‌کند، زیرا گاهی این موارد حادترین یا شدیدترین علائم نیستند.
- واکنش شخصی به درد: احساس درد، سردرگمی یا ناامیدی مرتبط با سرطان، پیش‌آگاهی و علت‌های درد می‌تواند واکنش بیمار و توصیف او از درد اثر بگذارد. مثلاً، بیماری که فکر می‌کند درد او ناشی از منتشر شدن سرطان است، بهتر است شدت درد یا ناتوانی‌های ناشی از درد را بیش‌تر از حد موجود گزارش دهد.
- واکنش رفتاری به درد: در صورتی‌که بیمار به دلایلی در برقراری ارتباط با دیگران با مشکل مواجه است، پزشک و یا فردی که مراقبت از او را به‌عهده دارد باید به رفتارهایی که حاكی از وجود درد در او است توجه كنند.
- اهداف برای مهار درد: همراه با پزشک، بیمار تصمیم می‌گیرد که تا چه دردی را می‌تواند تحمل کند و تا چه حد به تنهایی و بدون كمك می‌تواند درد خود را تسكین دهد. بیمار روزانه توضیحاتی را درباره درد خود یادداشت می‌کند تا آگاهی خود را نسبت به درد افزایش دهد، احساس مهار درد را به‌دست آورد و در جهت روش‌هایی برای درد راهنمایی‌هایی از پزشکان دریافت کند.